Luận văn thạc sĩ “Giải pháp phát triển hoạt động thanh toán quốc tế tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank)”
Việt Nam đang trong quá trình hội nhập mạnh mẽ với khu vực và toàn cầu. Bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng đặt các NHTM Việt Nam trước những thách thức to lớn trong cạnh tranh khá quyết liệt về thị phần, kinh nghiệm, tiềm lực tài chính và ứng dụng công nghệ thông tin để cung cấp dịch vụ tài chính tiện ích. Làm thế nào để có thể tận dụng tối đa các cơ hội, hạn chế các thách thức nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của các NHTM hiện nay là vấn đề cấp thiết. Hoạt động thanh toán quốc tế luôn đóng vai trò quan trọng trong tiến trình hội nhập của các NHTM Việt Nam bởi thông qua hoạt động TTQT, các NHTM Việt Nam trở thành cầu nối trong quan hệ thương mại quốc tế giữa Việt Nam với khu vực và thế giới. Với vai trò quan trọng như vậy, làm thế nào để hoạt động TTQT được thực hiện một cách hiệu quả, an toàn, có chất lượng cao và ngày càng phát triển trong toàn hệ thống của một ngân hàng. Thực tế cho thấy, một ngân hàng chỉ có thể được chấp nhận trên thị trường quốc tế khi các giao dịch do ngân hàng đó thực hiện đúng theo thông lệ và có độ ổn định cao.
Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) là một trong những ngân hàng lớn tại Việt Nam với hệ thống rộng khắp đến cấp xã, huyện và nguồn nhân lực dồi dào. Hoạt động TTQT tại Agribank đã trải qua quá trình phát triển dài, đóng góp một phần đáng kể vào kết quả hoạt động kinh doanh của Agribank nhưng thị phần TTQT của Agribank đang có nguy cơ dần bị thu hẹp vì mức độ cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các ngân hàng cổ phần và ngân hàng nước ngoài.
Làm thế nào để phát triển hoạt động TTQT của Agribank? Để trả lời câu hỏi này, học viên đã lựa chọn đề tài: “Giải pháp phát triển hoạt động thanh toán quốc tế tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank)” làm nội dung nghiên cứu cho luận văn thạc sỹ của mình với mong muốn hoàn thiện lý luận chuyên môn của cá nhân, đồng thời gắn lý thuyết với thực tiễn công việc và đóng góp một số đề xuất giải pháp, kiến nghị góp phần tăng cường phát triển hoạt động TTQT tại Agribank.
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN............................................................................................................ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT......................................................................vi
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ........................................................vii
TÓM TẮT LUẬN VĂN........................................................................................ viii
LỜI MỞ ĐẦU............................................................................................................1
1. Tính cấp thiết, lý do lựa chọn đề tài ....................................................................1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu .........................................................................2
3. Câu hỏi nghiên cứu:..............................................................................................3
4. Mục đích nghiên cứu chung:................................................................................3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu:...........................................................................................3
6. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: ......................................................................3
7. Phương pháp nghiên cứu: ....................................................................................4
8. Kết cấu luận văn....................................................................................................4
CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ5
CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI......................................................................5
1.1. Những vấn đề cơ bản về thanh toán quốc tế của NHTM...............................5
1.1.1. Khái niệm về thanh toán quốc tế ................................................................5
1.1.2. Đặc điểm của hoạt động thanh toán quốc tế...............................................6
(Trang 52-54 Giáo trình Thanh toán quốc tế - ĐH Ngoại Thương – GS.TS.Đinh
Xuân Trình và PGS.TS.Đặng Thị Nhàn) .............................................................7
1.1.3. Vai trò của thanh toán quốc tế....................................................................7
1.1.4. Các phương thức TTQT ...........................................................................10
1.1.5. Cơ sở pháp lý điều chỉnh thanh toán quốc tế ...........................................17
1.2. Phát triển hoạt động thanh toán quốc tế của NHTM...................................20
1.2.1. Quan niệm về phát triển thanh toán quốc tế của NHTM .........................20
1.2.2. Sự cần thiết phải phát triển dịch vụ thanh toán quốc tế tại các ngân hàng
thương mại Việt Nam.........................................................................................20
iv
1.2.3. Các tiêu chí đánh giá mức độ phát triển hoạt động TTQT của NHTM ...21
1.2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động thanh toán quốc tế.......................22
1.2.5. Rủi ro trong hoạt động TTQT tại các ngân hàng thương mại..................28
1.3. Kinh nghiệm phát triển hoạt động thanh toán quốc tế của một số NHTM
tại Việt Nam .............................................................................................................31
CHƯƠNG II. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN
QUỐC TẾ TẠI AGRIBANK .................................................................................38
2.1. Giới thiệu khái quát về Agribank...................................................................38
2.1.1. Khái quát về quá trình hình thành và phát triển của Agribank ................38
2.1.2. Khái quát tình hình hoạt động kinh doanh của Agribank ........................40
2.1.3. Kết quả kinh doanh...................................................................................42
2.2. Thực trạng phát triển hoạt động thanh toán quốc tế của Agribank giai
đoạn 2016-2020 ........................................................................................................44
2.2.1. Hệ thống văn bản hướng dẫn thực hiện thanh toán trong nội bộ Agribank .44
2.2.2. Mô hình tổ chức hoạt động TTQT tại Agribank ......................................45
2.2.3. Phân tích thực trạng phát triển hoạt động TTQT của Agribank giai đoạn
2016-2020...........................................................................................................47
2.2.4. Về hoạt động thanh toán biên giới ...........................................................54
2.3. Đánh giá chung về việc phát triển hoạt động TTQT tại Agribank .............57
2.3.1. Một số giải pháp Agribank đã triển khai để phát triển hoạt động TTQT và
thành công đạt được ...........................................................................................57
2.3.2. Những hạn chế..........................................................................................59
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế .............................................................64
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG PHÁT TRIỂN HOẠT
ĐỘNG TTQT CỦA AGRIBANK..........................................................................71
3.1. Định hướng phát triển hoạt động TTQT tại Agribank ................................71
3.1.1. Định hướng chiến lược phát triển chung của Agribank giai đoạn 2021-
2025, tầm nhìn 2030...........................................................................................71
3.1.2. Định hướng phát triển hoạt động TTQT của Agribank giai đoạn 2021-
2025, tầm nhìn 2030...........................................................................................72
3.2. Giải pháp phát triển hoạt động TTQT của Agribank ..................................72
v
3.2.1. Hoàn thiện mô hình tổ chức hoạt động TTQT tại ngân hàng ..................72
3.2.2. Nâng cao chất lượng và đa dạng hóa về sản phẩm dịch vụ TTQT ..........75
3.2.3. Hoàn thiện chính sách khách hàng...........................................................78
3.2.4. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong TTQT:.................................80
3.2.5. Tăng cường các giải pháp về hạn chế rủi ro trong TTQT........................83
3.3. Kiến nghị để thực hiện các giải pháp .............................................................84
3.3.1. Kiến nghị với Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước......................................84
3.3.2. Kiến nghị với doanh nghiệp xuất nhập khẩu............................................85
KẾT LUẬN..............................................................................................................88
PHỤ LỤC 1. KẾT QUẢ KHẢO SÁT ...................................................................91
PHỤ LỤC 2. LƯU ĐỒ QUY TRÌNH TTQT TẠI AGRIBANK.........................97