Luận văn thạc sĩ: “Hoàn thiện công tác thu BHXH tự nguyện tại cơ quan BHXH thành phố Uông Bí”
Tên đề tài: Hoàn thiện công tác thu Bảo hiểm xã hội tự nguyện tại cơ quan Bảo hiểm xã hội thành phố Uông Bí
1, Mục tiêu
Mục tiêu chung: Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là đề xuất các giải pháp hoàn thiện công tác thu BHXH tự nguyện tại cơ quan Bảo hiểm xã hội thành phố Uông Bí.
Mục tiêu cụ thể: Những mục tiêu cụ thể của nghiên cứu là:
- Nghiên cứu, tổng hợp làm rõ lý luận và cơ sở thực tiễn về công tác thu bảo hiểm xã hội tự nguyện.
- Phân tích và đánh giá thực trạng công tác thu BHXH tự nguyện tại cơ quan Bảo hiểm xã hội thành phố Uông Bí;
- Đề xuất các kế hoạch, ý kiến góp ý nhằm nâng cao hiệu quả công tác thu BHXH tự nguyện tại cơ quan Bảo hiểm xã hội thành phố Uông Bí
2, Nội dung chính
Kết cấu luận văn bao gồm 3 phần với nội dung chính như sau: Trong chương 1, tác giả đã xây dựng được khung lý thuyết nghiên cứu liên quan đến hoạt động thu thập an sinh xã hội tự nguyện, tác giả nghiên cứu về khái niệm và đặc điểm, vai trò, đối tượng tham gia, các chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện. Trong đó làm nổi bật những nội dung cụ thể của tổng quan về công tác thu bảo hiểm xã hội tự nguyện như: Khái niệm, vai trò, nội dung, chỉ tiêu đánh giá và các yếu tố ảnh hưởng đến công tác thu bảo hiểm xã hội tự nguyện. Bên cạnh đó cũng đưa ra những kinh nghiệm từ các địa phương khác.
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU.........................................................................................................1
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC THU BẢO
HIỂM XÃ HỘI TỰ NGUYỆN.................................................................................7
1.1. Tổng quan về bảo hiểm xã hội tự nguyện.....................................................7
1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của bảo hiểm xã hội tự nguyện..........................7
1.1.2. Vai trò của bảo hiểm xã hội tự nguyện ..................................................10
1.1.3. Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện ....................................11
1.1.4. Các chế độ bảo hiểm xã hội tự nguyện ..................................................12
1.2. Tổng quan về công tác thu bảo hiểm xã hội tự nguyện.............................14
1.2.1. Khái niệm thu bảo hiểm xã hội tự nguyện.............................................14
1.2.2. Vai trò của công tác thu bảo hiểm xã hội tự nguyện.............................15
1.2.3. Nội dung của công tác thu bảo hiểm xã hội tự nguyện.........................16
1.2.4. Chỉ tiêu đánh giá công tác thu bảo hiểm xã hội tự nguyện ..................20
1.2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác thu bảo hiểm xã hội tự nguyện ...22
1.3. Kinh nghiệm quản lý thu bảo hiểm xã hội tự nguyện của một số địa
phương và bài học cho cơ quan BHXH thành phố Uông Bí............................26
1.3.1. Lựa chọn các địa phương nghiên cứu bài học kinh nghiệm................26
1.3.2. Kinh nghiệm từ các địa phương .............................................................26
1.3.3. Bài học cho cơ quan bảo hiểm xã hội thành phố Uông Bí ...................29
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC THU BẢO HIỂM XÃ HỘI TỰ
NGUYỆN TẠI CƠ QUAN BẢO HIỂM XÃ HỘI TP. UÔNG BÍ.......................31
2.1. Khái quát về hoạt động bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn TP.
Uông Bí giai đoạn 2017 - 2021 ............................................................................31
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội của TP. Uông Bí.............................31
2.1.2. Quy mô và cơ cấu đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự tại TP. Uông
Bí ........................................................................................................................35
2.1.3. Bộ máy quản lý thu bảo hiểm xã hội tự nguyện trên địa bàn TP. Uông
Bí ........................................................................................................................38
2.2. Thực trạng công tác thu bảo hiểm xã hội tự nguyện tại cơ quan Bảo hiểm
xã hội TP. Uông Bí giai đoạn 2017 - 2021..........................................................41
2.2.1. Lập danh sách đối tượng thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội tự
nguyện................................................................................................................41
2.2.2. Phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện ...................42
2.2.3. Quy trình thủ tục hành chính thu bảo hiểm xã hội tự nguyện.............47
2.2.4. Kiểm tra, giám sát công tác thu bảo hiểm xã hội tự nguyện.................49
2.3. Đánh giá thực trạng công tác thu bảo hiểm xã hội tự nguyện tại cơ quan
Bảo hiểm xã hội TP. Uông Bí giai đoạn 2017 – 2021 ........................................50
2.3.1. Đánh giá hiệu quả công tác thu bảo hiểm xã hội tự nguyện ................50
2.3.2. Kết quả đạt ...............................................................................................54
2.3.3. Hạn chế và nguyên nhân ........................................................................56
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THU BẢO HIỂM XÃ
HỘI TỰ NGUYỆN TẠI CƠ QUAN BẢO HIỂM XÃ HỘI TP. UÔNG BÍ.......60
3.1. Định hướng hoàn thiện công tác thu bảo hiểm xã hội tự nguyện tại cơ
quan Bảo hiểm xã hội TP. Uông Bí ....................................................................60
3.1.1. Định hướng chung của Nhà nước .........................................................60
3.1.2. Định hướng của địa phương ..................................................................61
3.2. Phân tích cơ hội và thách thức trong công tác thu bảo hiểm xã hội tự
nguyện tại cơ quan Bảo hiểm xã hội TP. Uông Bí ............................................62
3.2.1. Cơ hội.......................................................................................................62
3.2.2. Thách thức...............................................................................................63
3.3. Giải pháp hoàn thiện công tác thu bảo hiểm xã hội tự nguyện tại cơ quan
Bảo hiểm xã hội TP. Uông Bí..............................................................................64
3.3.1. Hoàn thiện tổ chức, bộ máy quản lý.......................................................64
BHXH thành phố đã đề xuất với BHXH tỉnh Quảng Ninh về việc nâng lương
đóng BHXH tự nguyện.
3.3.2. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách .....................67
3.3.3. Nâng cao hiệu quả hoạt động của các Đại lý thu..................................69
3.2.4. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính .................................................70
3.2.5. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra...............................................71
3.4. Một số kiến nghị............................................................................................72
3.4.1. Kiến nghị đối với Nhà nước....................................................................72
3.4.2. Kiến nghị đối với BHXH Việt Nam ........................................................74
KẾT LUẬN..............................................................................................................77
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................79
PHỤ LỤC.................................................................................................................82
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
STT Từ viết tắt Từ được viết tắt
1 ADB Ngân hàng Phát triển Châu Á
2 BHTNLĐ Bảo hiểm tai nạn lao động
3 BHTN Bảo hiểm thất nghiệp
4 BHXH Bảo hiểm xã hội
5 BHYT Bảo hiểm y tế
6 BNN Bệnh nghề nghiệp
7 GRDP Tổng sản phẩm trên địa bàn
8 ILO Tổ chức Lao động quốc tế
9 TP Thành phố
10 UBND Uỷ ban nhân dân
11 UNDP Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Diện tích và dân số thường trú tại TP. Uông Bí phân theo đơn vị hành
chính tính đến tháng 6/2021......................................................................................34
Bảng 2.2. Đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tại TP. Uông Bí theo mức thu nhập
hàng tháng đóng bảo hiểm trong giai đoạn 2017 – 2021..........................................36
Bảng 2.3. Đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tại TP. Uông Bí theo ngành nghề
trong giai đoạn 2017 – 2021......................................................................................37
Bảng 2.4. Số người thuộc diện tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn TP. Uông Bí
trong giai đoạn 2017 – 2021......................................................................................42
Bảng 2.5. Số lượng các hoạt động tuyên truyền, vận động tham gia BHXH tự
nguyện tại TP. Uông Bí giai đoạn 2017 - 2021 ........................................................44
Bảng 2.6. Tình hình thu BHXH tự nguyện trên địa bàn TP. Uông Bí trong giai đoạn
2017 – 2021...............................................................................................................48
Bảng 2.7. Tình hình thu BHXH tự nguyện trên địa bàn TP. Uông Bí trong giai đoạn
2017 – 2021...............................................................................................................49
Bảng 2.8. Độ bao phủ của BHXH tự nguyện trên địa bàn TP. Uông Bí trong giai
đoạn 2017 - 2021.......................................................................................................50
Bảng 2.9. Số lượng người và số tiền BHXH tự nguyện tăng mới ............................50
DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1. Cơ cấu kinh tế của TP. Uông Bí năm 2021...............................................33
Hình 2.2. GRDP bình quân đầu người của TP. Uông Bí giai đoạn 2017 - 2021......33
Hình 2.3. Quy mô và tăng trưởng quy mô đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tại
TP. Uông Bí trong giai đoạn 2017 - 2021.................................................................35
Hình 2.4. Đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tại TP. Uông Bí trong theo thời
gian tham gia tính đến 31/12/2021............................................................................37
Hình 2.5. Cơ cấu tổ chức của Bảo hiểm xã hội TP. Uông Bí ...................................40
Hình 2.6. Kinh phí tuyên truyền về BHXH tự nguyện của Bảo hiểm xã hội TP.
Uông Bí trong giai đoạn 2017 - 2021 .......................................................................45
Hình 2.7. Nguồn tiếp cận thông tin về BHXH tự nguyện của người lao động tại TP.
Uông Bí .....................................................................................................................46
Hình 2.8. Mức độ hiểu biết về BHXH tự nguyện tại TP. Uông Bí...........................52
Hình 2.9. Đánh giá thủ tục đăng ký tham gia BHXH tự nguyện tại TP. Uông Bí....53
Hình 2.10. Đánh giá về mức đóng và mức hưởng BHXH tự nguyện tại TP. Uông Bí
...................................................................................................................................53
Hình 2.11. Đánh giá về thái độ, năng lực phục vụ của đội ngũ cán bộ tại Bảo hiểm
xã hội TP. Uông Bí....................................................................................................54