Luận văn thạc sĩ “Những nhân tố ảnh hưởng tới việc định giá thấp IPO”
Hoạt động IPO trên thế giới tồn tại một đặc điểm là bị định giá thấp. Vì vậy, bài nghiên cứu được thực hiện nhằm xem xét các đợt IPO trên thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam có tồn tại hiện tượng định giá thấp và xác định các nhân tố tác động đến mức độ định giá thấp IPO trong bối cảnh TTCK Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển, đặc trưng bởi sự bất cân xứng thông tin cao, hiệu quả thông tin thấp và những nhà đầu tư thiếu kiến thức đầu tư. Luận văn “Những nhân tố ảnh hưởng tới việc định giá thấp IPO” được thực hiện để trả lời các câu hỏi trên.
Tác giả nghiên cứu nghiên cứu thực trạng các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động của những công ty IPO trong giai đoạn 01/2015 – 12/2020 và hiện tại đã niêm yết trên cả hai sở giao dịch chứng khoán: sở giao dịch chứng khoán thành phố HCM (HOSE) và sở giao dịch chứng khoán thành phố Hà Nội (HNX), bằng việc sử dụng phương pháp hồi quy bình phương nhỏ nhất (OLS) và phương pháp kiểm định các giả thiết OLS để xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố trên mẫu gồm 207 đợt IPO tại TTCK Việt Nam trong giai đoạn 2015 - 2020.
Kết quả phân tích hồi quy cho thấy trong cả ba mô hình tính toán tỷ suất sinh lời điều chỉnh theo thị trường tại ngày giao dịch thứ nhất, thứ hai và thứ ba thì ba biến phụ thuộc (MAR1, MAR2, MAR3) đều chịu sự tác động của các biến mức vốn giữ lại, quy mô phát hành, giá phát hành và tỷ lệ đăng ký mua vượt mức tác động đến mức độ định giá thấp của doanh nghiệp khi tiến hành IPO trên TTCK Việt Nam. Nó cho thấy việc định giá thấp bị dẫn dắt bởi những nhà đầu tư phi lý trí tìm kiếm lợi nhuận trong ngắn hạn. Nhìn chung, kết quả chỉ ra rằng nhà đầu tư dựa vào thông tin xung quanh IPO để đưa ra các định giá IPO.
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN............................................................................................................ii
DANH MỤC KÝ HIỆU, VIẾT TẮT.......................................................................v
DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ...................................................................vi
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .................................................................vii
CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU NGHIÊN CỨU...........................................................1
1.1. Tính cấp thiết của đề tài------------------------------------------------------------1
1.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu -------------------------------------------3
1.3. Mục tiêu nghiên cứu-----------------------------------------------------------------9
1.4. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu ---------------------------------------------- 10
1.5. Phương pháp nghiên cứu--------------------------------------------------------- 10
1.6. Kết cấu luận văn ------------------------------------------------------------------- 10
CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ĐỊNH GIÁ
THẤP IPO................................................................................................................12
2.1. Tổng quan về IPO ----------------------------------------------------------------- 12
2.1.1. Định nghĩa IPO.......................................................................................12
2.1.2. Quy trình phát hành IPO ........................................................................13
2.1.3. Phương pháp định giá IPO .....................................................................15
2.2. Tổng quan định giá thấp IPO --------------------------------------------------- 15
2.2.1. Định giá thấp IPO...................................................................................15
2.2.2. Tác động của hiện tượng định giá thấp IPO đối với doanh nghiệp phát
hành IPO...........................................................................................................16
2.2.3. Các nhân tố tác động đến việc định giá thấp IPO ..................................16
2.3. Các lý thuyết bổ trợ --------------------------------------------------------------- 20
2.3.1. Lý thuyết thông tin bất cân xứng............................................................20
2.3.2. Giả thuyết đám đông ..............................................................................21
2.3.3. Giả thuyết tín hiệu ..................................................................................21
2.3.4. Rủi ro cho nhà phát hành........................................................................22
2.3.5. Tâm lý quá lạc quan của nhà đầu tư.......................................................22
iv
2.3.6. Giả thuyết phân tán quyền sở hữu..........................................................23
2.4. Tổng quan nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến việc định giá thấp
IPO ----------------------------------------------------------------------------------------- 23
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ THU THẬP DỮ LIỆU....28
3.1. Phương pháp thu thập dữ liệu -------------------------------------------------- 28
3.2. Mô hình và phương pháp nghiên cứu ----------------------------------------- 30
3.2.1. Xây dựng các biến..................................................................................30
3.2.2. Xây dựng mô hình nghiên cứu ...............................................................34
3.2.3. Phương pháp nghiên cứu........................................................................35
CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VỀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG
ĐẾN ĐỊNH GIÁ THẤP IPO..................................................................................40
4.1. Thực trạng IPO trong giai đoạn 2015 - 2020 tại Việt Nam---------------- 40
4.2. Thống kê mô tả các biến---------------------------------------------------------- 41
4.2.1. Mô tả các biến trong mô hình.................................................................41
4.2.2. Phân tích tương quan..............................................................................43
4.3. Phân tích kết quả nghiên cứu --------------------------------------------------- 44
4.3.1. Phân tích kết quả hồi quy .......................................................................44
4.3.2. Kiểm định khuyết tật của mô hình và kết luận.......................................46
CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.........................................................56
5.1. Kết luận------------------------------------------------------------------------------ 56
5.2. Kiến nghị ---------------------------------------------------------------------------- 57
5.3. Hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo--------------------------------------- 63
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................65
PHỤ LỤC.................................................................................................................72