Luận văn thạc sĩ “Quản trị rủi ro trong hoạt động quản lý hàng hóa XNK tại Cục Hải quan TP. Hà Nội: Thực trạng và giải pháp”
Luận văn đã sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính để phân tích, đánh giá thực trạng quản trị rủi ro tại Cục Hải quan thành phố Hà Nội trong giai đoạn 2015-2020 căn cứ trên cơ sở lý luận về quản trị rủi ro, cùng với hệ thống thông tin, số liệu thực tế được thu thập từ các báo cáo tại các đơn vị có liên quan. Những điểm mạnh, điểm yếu trong công tác quản trị rủi ro cũng đã được chỉ ra cùng với những luận giải về nguyên nhân (chủ quan, khách quan) dẫn đến những điểm yếu trong công tác quản trị rủi ro. Trong những năm vừa qua, Cục Hải quan TP. Hà Nội đã có nhiều nỗ lực trong quản trị rủi ro đối với hoạt động quản lý hàng hóa XNK và đạt những thành tích nhất định. Điển hình là công tác phân tích và đánh giá rủi ro đã đạt được những kết quả khả quan. Điều này thể hiện bởi kết quả phân luồng, chuyển luồng tờ khai hàng năm bám rất sát với những tiêu chí rủi ro, cũng như những quy định của cơ quan Hải quan. Ngoài ra, công tác xử lý rủi ro đã đảm bảo tính công khai, minh bạch, công bằng; thu bổ sung một lượng tương đối lớn cho ngân sách nhà nước từ hoạt động XNK hàng hóa qua Cục HQHN. Từ việc phân tích những điểm mạnh, điểm yếu, luận văn đề xuất được những phương hướng và giải pháp hoàn thiện công tác QTRR tại Cục Hải quan TP. Hà Nội định hướng đến năm 2025.
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN........................................................................................................... ii
MỤC LỤC................................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT........................................................................ vi
DANH MỤC HÌNH ẢNH, BẢNG ........................................................................ vii
LỜI MỞ ĐẦU............................................................................................................1
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG
QUẢN LÝ HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU TẠI CƠ QUAN HẢI QUAN............8
1.1. Khái niệm về rủi ro và rủi ro trong hoạt động quản lý hàng hóa XNK. 8
1.2. Khái niệm về hoạt động XNK ................................................................... 9
1.3. Khái niệm về QTRR trong quản lý hàng hóa XNK tại cơ quan hải quan
.................................................................................................................. 10
1.4. Nội dung QTRR trong hoạt động quản lý hàng hóa XNK tại cơ quan
hải quan.................................................................................................... 11
1.4.1. Áp dụng QTRR trong hoạt động quản lý hàng hóa XNK............................ 11
1.4.2. Đo lường, đánh giá tuân thủ trong hoạt động quản lý hàng hóa XNK 12
1.4.3. Đo lường, đánh giá, xử lý rủi ro trong hoạt động quản lý hàng hóa
XNK........................................................................................................... 13
1.4.4. Quản lý danh mục hàng hóa rủi ro ................................................... 16
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến QTRR đối với hoạt động quản lý hàng hóa
XNK .......................................................................................................... 19
1.5.1. Các yếu tố bên ngoài........................................................................ 19
1.5.2. Các nhân tố bên trong ...................................................................... 21
1.6. Tiêu chí QTRR trong hoạt động quản lý hàng hóa XNK.................... 22
1.7. Quy trình QTRR trong hoạt động quản lý hàng hóa XNK tại Việt Nam
.................................................................................................................. 25
Kết luận chương 1 ...................................................................................................29
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG
QUẢN LÝ HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU TẠI CỤC HẢI QUAN THÀNH
PHỐ HÀ NỘI............................................................................................................30
2.1. Khái quát về Cục Hải quan Thành phố Hà Nội ................................. 30
iv
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ................................................... 30
2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ ........................................................................ 31
2.1.3. Cơ cấu tổ chức của Cục Hải quan Thành phố Hà Nội ....................... 32
2.1.4. Một số kết quả đã đạt được .............................................................. 35
2.2. Thực trạng QTRR trong hoạt động quản lý hàng hóa XNK tại Cục Hải
quan TP. Hà Nội giai đoạn 2015-2020...................................................... 37
2.2.1. Quy trình thủ tục và bộ máy QTRR ................................................... 37
2.2.2. Đo lường, đánh giá tuân thủ trong hoạt động nghiệp vụ hải quan ..... 42
2.2.3. Đo lường, đánh giá rủi ro trong hoạt động quản lý hàng hóa XNK ... 45
2.3. Đánh giá chung.................................................................................. 61
2.3.1. Những thành tựu đạt được ................................................................ 61
2.3.2. Những tồn tại, hạn chế ..................................................................... 62
2.3.3. Nguyên nhân của tồn tại................................................................... 64
Kết luận chương 2 ...................................................................................................66
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN TRỊ RỦI RO TRONG
HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU TẠI CỤC HẢI
QUAN THÀNH PHỐ HÀ NỘI..............................................................................67
3.1. Bối cảnh mới ảnh hưởng đến QTRR đối với hoạt động quản lý hàng
hóa XNK tại Cục Hải quan Thành phố Hà Nội trong thời gian tới........... 67
3.1.1. Toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế .................................................... 67
3.1.2. Tình hình kinh tế trong nước ............................................................ 68
3.1.3. Bối cảnh và xu thế phát triển của ngành hải quan............................. 70
3.2. Các giải pháp nhằm hoàn thiện QTRR đối với hoạt động quản lý hàng
hóa XNK tại Cục Hải quan Thành phố Hà Nội......................................... 72
3.2.1. Nhóm giải pháp về pháp lý – thể chế ................................................ 72
3.2.2. Nhóm giải pháp về kỹ thuật nghiệp vụ QTRR .................................... 74
3.2.3 Nhóm giải pháp hỗ trợ công tác QTRR .............................................. 78
3.2.4. Nhóm giải pháp về nhân sự .............................................................. 83
3.3. Một số kiến nghị................................................................................. 88
3.3.1. Kiến nghị với Quốc hội..................................................................... 88
3.3.2. Kiến nghị với Chính phủ................................................................... 88
3.3.3. Kiến nghị với Bộ Tài chính và TCHQ ............................................... 89
Kết luận chương 3 ...................................................................................................90
v
KẾT LUẬN..............................................................................................................92
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................93