MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................i
LỜI CẢM ƠN..................................................................................................ii
MỤC LỤC.......................................................................................................iii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.......................................................................... v
DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ.........................................................vi
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN .................................vii
PHẦN MỞ ĐẦU.............................................................................................. 1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG TIỀN GỬI TẠI
CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI......................................................................8
1.1. Tổng quan về hoạt động huy động vốn của Ngân hàng thương mại.............8
1.1.1. Giới thiệu chung các hoạt động chính của Ngân hàng thương mại..............8
1.1.2. Các hình thức huy động vốn chủ yếu của Ngân hàng thương mại.............10
1.2. Hoạt động huy động tiền gửi tại Ngân hàng thương mại.............................13
1.2.1. Khái niệm tiền gửi tại Ngân hàng thương mại ...........................................13
1.2.2. Vai trò của hoạt động huy động tiền gửi tại Ngân hàng thương mại .........14
1.2.3. Các tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động huy động tiền gửi của Ngân hàng
thương mại ............................................................................................................15
1.2.4. Một số nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động huy động vốn tiền gửi tại Ngân
hàng thương mại ...................................................................................................20
1.3. Kinh nghiệm huy động tiền gửi tại một số ngân hàng thương mại Việt Nam
và một số bài học kinh nghiệm rút ra....................................................................24
1.3.1. Kinh nghiệm huy động tiền gửi ở một số ngân hàng thương mại..............24
1.3.2. Một số bài học kinh nghiệm rút ra..............................................................27
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG TIỀN GỬI TẠI
NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH
HAI BÀ TRƯNG.....................................................................................................29
2.1. Khái quát về BIDV – Chi nhánh Hai Bà Trưng............................................29
2.1.1. Giới thiệu chung về BIDV – Chi nhánh Hai Bà Trưng..............................29
2.1.2. Tình hình hoạt động kinh doanh BIDV – Chi nhánh Hai Bà Trưng giai đoạn

iv

2016-2020 .............................................................................................................30
2.2. Thực trạng hoạt động huy động tiền gửi tại BIDV – Chi nhánh Hai Bà Trưng
giai đoạn 2016-2020.................................................................................................35
2.2.1. Các hình thức huy động tiền gửi.................................................................35
2.2.2. Các nhân tố tác động đến hoạt động huy động tiền gửi của chi nhánh ......37
2.2.3. Một số chỉ tiêu về hoạt động huy động tiền gửi .........................................41
2.3. Đánh giá hiệu quả hoạt động huy động tiền gửi tại BIDV – Chi nhánh Hai
Bà Trưng ..................................................................................................................55
2.3.1. Những kết quả đạt được..............................................................................55
2.3.2. Những hạn chế tồn tại và nguyên nhân ......................................................58
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG TIỀN GỬI
TẠI BIDV – CHI NHÁNH HAI BÀ TRƯNG ......................................................64
3.1. Định hướng về hoạt động huy động vốn của chi nhánh trong thời gian tới ...64
3.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả huy động tiền gửi tại BIDV – Chi nhánh
Hai Bà Trưng...........................................................................................................65
3.2.1. Đa dạng đối tượng khách hàng tiền gửi, thực hiện tốt chính sách khách hàng.65
3.2.2. Tăng trưởng tỷ lệ huy động tiền gửi dân cư và huy động tiền gửi không kỳ
hạn của tổ chức kinh tế .........................................................................................68
3.2.3. Tăng trưởng và phát triển khách hàng mới.................................................70
3.2.4. Đẩy mạnh áp dụng đồng bộ các sản phẩm huy động tiền gửi....................70
3.2.5. Công tác quảng cáo và bán hàng cần được chú trọng ................................71
3.2.6. Đào tạo đội ngũ cán bộ nhân viên ..............................................................72
3.2.7. Nhận diện thương hiệu và cải thiện cơ sở vật chất các phòng giao dịch....73
3.3. Một số kiến nghị ...............................................................................................74
3.3.1. Kiến nghị đối với Chính phủ ......................................................................75
3.3.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ....................................77
3.3.3. Kiến nghị đối với BIDV .............................................................................78
3.4. Một số hạn chế của luận văn và hướng nghiên cứu tiếp theo ......................79
KẾT LUẬN.................................................................................................... 81
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................... 83

1. Tính cấp thiết của đề tài
Là một nền kinh tế mới nổi, chính phủ Việt Nam đặc biệt chú trọng đến
nâng cao chất lượng tăng trưởng, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô. Chuyển đổi
mô hình tăng trưởng chủ yếu theo chiều rộng sang kết hợp hài hòa giữa chiều
rộng và chiều sâu trên cơ sở khai thác, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên
và các thành tựu khoa học và công nghệ tiên tiến để tăng năng suất lao động và
nâng cao sức cạnh tranh của các sản phẩm hàng hóa và dịch vụ, nâng cao hiệu
quả của nền kinh tế nói chung và hiệu quả của vốn đầu tư nói riêng. Vì vậy,
huy động vốn và sử dụng vốn hiệu quả là những vấn đề cấp thiết đặt ra để thúc
đẩy phát triển kinh tế- xã hội của đất nước.
Trước yêu cầu của đó, hệ thống ngân hàng thương mại luôn được coi là
trụ cột chính của hệ thống tài chính quốc gia, là trung gian cung ứng các hoạt
động huy động và cấp vốn chủ đạo phục vụ cho nền kinh tế. Qua đó, các hoạt
động sản xuất, kinh doanh trong nền kinh tế được hỗ trợ và tăng cường năng
lực tài chính để tăng trưởng và phát triển.
Thực tế cho thấy trong nền kinh tế nguồn tiền nhàn rỗi tương đối dồi dào.
Tuy nhiên, hoạt động huy động vốn còn gặp nhiều thách thức khi ngày càng có
nhiều các ngân hàng thương mại cũng như các tổ chức tài chính khác được
thành lập và cạnh tranh phương thức nhằm thu hút nguồn vốn để mở rộng hoạt
động và quy mô. Điều này đã làm cho hoạt động huy động tiền gửi của Ngân
hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam nói chung cũng như
của BIDV - Chi nhánh Hai Bà Trưng gặp những khó khăn nhất định. Tuy nhiên,
với bề dày kinh nghiệm, mặc dù phải đối mặt với những trở ngại và thách thức
nhưng BIDV - Chi nhánh Hai Bà Trưng luôn xác định huy động tiền gửi là một
trong những việc làm quan trọng trong hoạt động kinh doanh của Chi nhánh và
từng bước đã đạt được những kết quả nhất định. Với mục tiêu đề ra là đáp ứng

2

được nhu cầu vay vốn ngày càng cao của khách hàng cũng như duy trì tăng
trưởng trong hoạt động kinh doanh của Chi nhánh, BIDV - CN Hai Bà Trưng
luôn quan tâm đến chiến lược huy động vốn, đặc biệt từ nguồn tiền gửi. Do đó,
việc đưa ra những nhận định khách quan và tương đối chính xác về thực trạng
tình hình huy động vốn tiền gửi tại Chi nhánh nhằm đề ra các giải pháp nâng
cao hiệu quả công tác huy động vốn tiền gửi là vấn đề cấp thiết được đặt ra.
Từ quá trình làm việc thực tế tại BIDV Chi nhánh Hai Bà Trưng, em đã
lựa chọn đề tài: “Phân tích hoạt động huy động tiền gửi tại Ngân hàng Thương
mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Hai Bà Trưng” để
làm luận văn thạc sĩ của mình.
2. Tổng quan nghiên cứu các vấn đề liên quan tới đề tài
Huy động tiền gửi của ngân hàng thương mại là vấn đề nhận được sự quan
tâm của nhiều nhà nghiên cứu. Một số công trình nghiên cứu cụ thể:
Trương Ngọc Chân - Phạm Đức Tài (2017) đã đánh giá sơ lược tình hình
huy động vốn của một số ngân hàng thương mại và đưa ra các biện pháp chung
để tăng cường huy động vốn tại ngân hàng thương mại nói chung.
Trịnh Thế Cường (2015) đã nêu ra thực trạng của hoạt động huy động tiền
gửi tại Agribank đồng thời nêu ra các giải pháp để nâng cao chất lượng vốn
thông qua cơ chế điều hành, cơ cấu nguồn vốn, sản phẩm huy động tiền gửi,
quy trình giao dịch, kênh phân phối, công nghệ tại ngân hàng. Đồng thời, bài
viết cũng đưa ra hướng khuyến khích trong nội bộ ngân hàng như cơ chế
thưởng, cơ chế phí và lãi suất riêng với các đơn vị huy động thừa vốn tiền gửi.
Tuy nhiên, các số liệu của bài viết là số liệu tổng thể của cả hệ thống
Agribank, không chi tiết về số liệu của từng chi nhánh, đơn vị kinh doanh để
thấy được sự khác biệt. Ngoài ra, giải pháp của bài viết đưa ra còn khá chung
chung, chưa đưa ra được hướng thực hiện cụ thể, đặc biệt với các đơn vị có địa
bàn khó khăn như ở vùng núi, vùng xa trung tâm.

3

Trương Ngọc Chân - Phạm Đức Tài (2017) đã đưa ra các nội dung về sự
cần thiết của huy động tiền gửi đối với các Ngân hàng thương mại trên hệ thống,
đánh giá tiềm lực về vốn trong nền kinh tế là rất lớn, có thể tiếp tục khai thác.
Bên cạnh đó, tác giả đánh giá về thực trạng huy động tiền gửi của các NHTM
trong giai đoạn 2016-2017 với những con số cụ thể về tổng nguồn vốn và vốn
huy động từ tiền gửi, lãi suất tiền gửi của từng ngân hàng. Cuối cùng, tác giả
đưa ra các biện pháp tăng cường huy động tiền gửi gồm 3 nhóm biện pháp
chính là: Biện pháp kinh tế, biện pháp kỹ thuật và biện pháp tâm lý.
Cũng giống như các bài viết đánh giá tình hình của tất cả các NHTM trong
hệ thống, các giải pháp tác giả đưa ra không dành riêng cho một NHTM nào do
đó các giải pháp đều mang tính định hướng mà chưa đi sâu vào từng trường
hợp cụ thể.
Phạm Đình Dương, Huy động tiền gửi tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát
triển nông thôn để phát triển kinh tế - xã hội ở huyện Tiên Phước, tỉnh Quảng
Nam, Luận văn Thạc sĩ, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh năm 2010.
Tác giả đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về huy động tiền gửi tại ngân hàng thương
mại; phân tích và đánh giá thực trạng huy động vốn tại ngân hàng Agribank để
phát triển kinh tế - xã hội ở huyện Tiên Phước, Quảng Nam. Trên cơ sở đó, đã
đưa ra một số giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động huy động tiền gửi. Tuy
nhiên, khi đề cập giải pháp tác giả lại không đề cập đến nâng cao trình độ công
nghệ ngân hàng, vì trong thời đại ngày nay, công nghệ ngân hàng có vai trò rất
lớn trong hoạt động huy động tiền gửi của ngân hàng thương mại
Lê Thị Trà My, Nâng cao hiệu quả huy động tiền gửi tại Ngân hàng
Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi nhánh Tây Hà Nội,
luận văn Thạc sĩ, Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh năm 2017. Luận văn đã chỉ
ra một số hạn chế trong công tác huy động tiền gửi của BIDV Tây Hà Nội nói
riêng và toàn hệ thống NHTM nói chung. Bài học xuyên suốt trong hoạt động

4

huy động tiền gửi đó là phải luôn thực hiện đúng phương hướng, nhiệm vụ của
ngành ngân hàng đã được cụ thể hóa bằng các biện pháp về công tác huy động
và điều hành tiền gửi của ngân hàng BIDV Việt Nam, kết hợp với sự linh hoạt
trong vận dụng vào thực tiễn kinh doanh từng thời kỳ của Chi nhánh. Tuân thủ
nghiêm túc các quy định chế độ, thể lệ, cơ chế trong huy động và điều hành tiền
gửi, kịp thời phát hiện những bất hợp lý hoặc bất cập để đề xuất chỉnh sửa cho
phù hợp. Như vậy mới đạt được yêu cầu vừa đảm bảo được quy định an toàn
trong hoạt động kinh doanh, vừa phục vụ tốt hơn và giữ được khách hàng.
Lê Như Mai, Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn tiền
gửi của Ngân hàng BIDV chi nhánh Bắc Hà Nội, luận văn Thạc sĩ, Đại học
Ngân hàng Thành Phố Hồ Chí Minh năm 2015. Luận văn đã đưa ra các khái
niệm về tiền gửi và hiệu quả huy động vốn tiền gửi NHTM, vai trò của vốn tiền
gửi với hoạt động kinh doanh nói chung tại NHTM và thực trạng hiệu quả huy
động vốn tiền gửi tại chi nhánh giai đoạn 2009 - 2015. Qua nghiên cứu, tác giả
đã đưa ra một số giải pháp như sau: (1) Thực hiện tốt công tác phân tích thị
trường huy động vốn tiền gửi, (2) Xây dựng chính sách tiếp cận và chăm sóc
khách hàng hiệu quả, (3) Quản lý nguồn vốn tiền gửi theo đúng phương pháp
và mục tiêu, (4) Đào tạo và nâng cao trình độ và nghiệp vụ của cán bộ.
Nguyễn Thị Lệ Huyền, Phát triển huy động tiền gửi tiết kiệm cá nhân tại
Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam – chi nhánh Sơn Tây, luận
văn Thạc sĩ, Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh năm 2018. Luận văn phân
tích thực trạng huy động vốn tiền gửi tiết kiệm cá nhân trên cơ sở sự hài lòng
của khách hàng, cung cấp cơ sở thực nghiệm giúp cho các cán bộ quản lý đánh
giá huy động vốn tiền gửi tiết kiệm cá nhân của BIDV Sơn Tây. Sau cùng tác
giả cũng chỉ ra những giải pháp quản lý nhằm huy động vốn tiền gửi tiết kiệm
cá nhân.

5

Như vậy, các công trình nghiên cứu trên đã khái quát những lý luận cơ
bản về huy động tiền gửi và hiệu quả huy động tiền gửi, các nhân tố ảnh hưởng
đến huy động tiền gửi và các tiêu chí đo lường hiệu quả huy động tiền gửi của
ngân hàng thương mại, qua đó phân tích, đánh giá thực trạng hiệu quả huy động
tiền gửi và đưa ra những giải pháp tăng cường, nâng cao hiệu quả huy động tiền
gửi tại một ngân hàng cụ thể.
Tuy nhiên, mỗi ngân hàng khác nhau sẽ có cách thức huy động tiền gửi,
chiến lược huy động tiền gửi, đặc điểm tình hình hoạt động kinh doanh khác
nhau, và các ngân hàng sẽ có những giải pháp khác nhau nhằm đáp ứng nhu
cầu kinh doanh của mình. Bên cạnh đó, chưa có công trình nghiên cứu nào về
Phân tích hoạt động huy động tiền gửi tại ngân hàng thương mại cổ phần đầu
tư và phát triển Việt Nam - Chi nhánh Hai Bà Trưng. Xuất phát từ những yếu
tố đó, tác giả đã lựa chọn đề tài “Phân tích hoạt động huy động tiền gửi tại
Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và phát triển Việt Nam - Chi nhánh
Hai Bà Trưng”.
3. Mục đích nghiên cứu
* Mục tiêu chung: Là đề xuất các giải pháp và kiến nghị tăng cường hoạt
động huy động tiền gửi tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam
Chi nhánh Hai Bà Trưng
* Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về hoạt động huy động tiền gửi của
NHTM.
- Phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động huy động tiền gửi tại Ngân hàng
TMCP Đầu tư và Phát triển – Chi nhánh Hai Bà Trưng. Từ đó rút ra những kết
quả đạt được, những hạn chế và nguyên nhân cơ bản ảnh hưởng đến hoạt động
huy động tiền gửi tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam Chi
nhánh Hai Bà Trưng.

6

- Đề xuất định hướng và những giải pháp khả thi nhằm gia tăng nguồn huy
động tiền gửi tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển - Chi nhánh Hai Bà
Trưng trong thời gian tới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài
4.1 Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu của đề tài là hoạt động huy động tiền gửi tại BIDV-
Chi nhánh Hai Bà Trưng.

4.2 Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu hoạt động huy động
tiền gửi tại BIDV - Chi nhánh Hai Bà Trưng
- Về thời gian nghiên cứu: Nghiên cứu và phân tích thực trạng huy động
tiền gửi của BIDV - Chi nhánh Hai Bà Trưng giai đoạn 2016- 2020
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp thu thập dữ liệu
Dữ liệu thứ cấp sử dụng trong luận văn được thu thập từ: Báo cáo thường
niên theo các năm từ 2016-2020 của BIDV, tài liệu Đại hội cổ đông các năm
từ 2016-2020 của BIDV, tài liệu Hội nghị tổng kết hàng năm của BIDV - Chi
nhánh Hai Bà Trưng và các tài liệu khác trên internet, trang thông tin điện tử
của BIDV, NHNN Việt nam, Chính phủ, Thành phố Hà nội và các báo cáo
thống kê của tổng cục thống kê, NHNN thành phố Hà Nội.
5.2. Phương pháp xử lý dữ liệu
Qua việc thu thập các dữ liệu thứ cấp, học viên đã thực hiện: Lập bảng,
hình vẽ các dữ liệu về quy mô huy động vốn tiền gửi, cơ cấu huy động vốn tiền
gửi theo đối tượng khách hàng, theo loại tiền, theo kỳ hạn, thu nhập từ huy
động vốn tiền gửi trong phạm vi và thời gian nghiên cứu để đánh giá thực trạng
huy động vốn tiền gửi của BIDV - Chi nhánh Hai Bà Trưng qua các năm từ
2016-2020, đồng thời kết hợp với kinh nghiệm của một số NHTM cổ phần, từ

7

đó tìm ra những nguyên nhân và đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển huy
động vốn tiền gửi tại BIDV - Chi nhánh Hai Bà Trưng.
6. Kết cấu của đề tài
Ngoài lời mở đầu, kết luận và phụ lục, danh mục tài liệu tham khảo luận
văn được kết cấu gồm 3 chương như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về hoạt động huy động tiền gửi tại các ngân hàng
thương mại
Chương 2: Thực trạng hoạt động huy động tiền gửi tại BIDV – Chi nhánh
Hai Bà Trưng
Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động huy động tiền gửi tại
BIDV – Chi nhánh Hai Bà Trưng

8

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG TIỀN

GỬI TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

1.1. Tổng quan về hoạt động huy động vốn của Ngân hàng thương mại
1.1.1. Giới thiệu chung các hoạt động chính của Ngân hàng thương mại
Theo Luật các tổ chức tín dụng (2010) và các văn bản sửa đổi: "Ngân hàng
thương mại là tổ chức kinh doanh trên lĩnh vực tiền tệ, tín dụng và hoạt động
chủ yếu, thường xuyên của nó là nhận tiền gửi của khách hàng với trách nhiệm
hoàn trả và sử dụng số tiền đó để cho vay, thực hiện các nghiệp vụ chiết khấu,
cung ứng dịch vụ thanh toán và thực hiện các hoạt động khác có liên quan".
Trong nền kinh tế, các ngân hàng thương mại là một trung gian tài chính,
kinh doanh hàng hóa đặc biệt là Tiền. Các ngân hàng thương mại được cho là
mạch máu của nền kinh tế.
Cùng với sự phát triển của thị trường chứng khoán, hệ thống ngân hàng
thương mại giúp đa dạng hóa các kênh huy động vốn cho nền kinh tế. Đặc biệt,
trong nền kinh tế thị trường, vai trò của các ngân hàng thương mại trong việc
cung cấp vốn, đa dạng hóa các hình thức thanh toán là rất quan trọng để lưu
thông hàng hóa diễn ra theo quy luật của thị trường, thúc đẩy kinh tế phát triển.
Theo Luật các TCTD (2010) và các văn bản sửa đổi, hệ thống ngân hàng
Việt nam gồm có Ngân hàng chính sách, ngân hàng hợp tác xã... số lượng các
NHTM là lớn nhất. Cũng theo Luật các TCTD (2010) và các sửa đổi: “NHTM
là loại hình Ngân hàng được thực hiện tất cả các hoạt động Ngân hàng và các
hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Luật này nhằm mục tiêu lợi
nhuận”.
Theo Peter S.Rose (2004), các dịch vụ truyền thống của Ngân hàng thương
mại là huy động vốn, cho vay và các dịch vụ thanh toán gồm: mua bán, thu đổi
ngoại tệ, chiết khấu thương phiếu, cho vay, nhận tiền gửi, bảo quản vật có giá,
bán các dịch vụ bảo hiểm...

9

Theo Luật các TCTD (2010) và các sửa đổi, các nghiệp vụ của NHTM có
thể phân chia thành:
* Nghiệp vụ huy động vốn: Đây là một trong những hoạt động cơ bản đầu
tiên của NHTM. Các cá nhân và tổ chức kinh tế có những khoản tiền nhàn rỗi,
gửi vào ngân hàng, NHTM có thể sử dụng những khoản tiền huy động này để
thực hiện các mục đích kinh doanh khác nhau mà pháp luật cho phép, cam kết
trả đầy đủ gốc và lãi cho khách hàng theo thỏa thuận khi đến hạn. Các phương
thức huy động rất đa dạng và người ta có thể chia huy động vốn: Theo đối tượng
huy động gồm khách hàng tổ chức kinh tế, khách hàng định chế tài chính, khách
hàng cá nhân; Chia theo loại tiền ta có huy động vốn nội tệ VNĐ, huy động
vốn ngoại tệ; Chia theo kỳ hạn ta có huy động vốn không kỳ hạn, huy động vốn
có kỳ hạn....
* Nghiệp vụ tín dụng: Các ngân hàng huy động vốn và sử dụng chủ yếu
để cho vay – tức là thực hiện hoạt động đi vay để cho vay. Theo quy chế cho
vay ban hành theo thông tư 39/2016/TT-NHNN ngày 30/12/2016 của Ngân
hàng nhà nước: cho vay là một hình thức cấp tín dụng,