Luận văn thạc sỹ “Ảnh hưởng của dịch Covid-19 đến hoạt động thương mại quốc tế của Việt Nam”
Để thực hiện luận văn “Ảnh hưởng của dịch Covid-19 đến hoạt động thương mại quốc tế của Việt Nam”, tác giả đã tìm hiểu, nghiên cứu về sự hình thành, phát triển của hoạt động thương mại quốc tế Việt Nam và phân tích xu hướng phát triển của thương mại quốc tế Việt Nam trước khi đại dịch Covid-19 diễn ra. Trên cơ sở đó, cùng với việc đối chiếu, so sánh, phân tích dữ liệu về dịch bệnh và hoạt động thương mại quốc tế trong 2 năm diễn ra dịch bệnh 2020 và 2021, tác giả đã tìm ra được mối liên hệ giữa sự bùng phát dịch bệnh và hoạt động thương mại quốc tế của Việt Nam.
Trên cơ sở phân tích về thực trạng của hoạt động thương mại quốc tế Việt Nam trong bối cảnh Covid-19, tác giả đã chỉ ra những cơ hội, thách thức đối với hoạt động thương mại quốc tế trong thời gian tới và đề xuất các giải pháp nhằm tận dụng tốt những cơ hội, vượt qua các thách thức phát triển mạnh mẽ hoạt động thương mại quốc tế.
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................i
DANH MỤC BẢNG.................................................................................................iv
DANH MỤC HÌNH...................................................................................................v
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN ............................................vi
PHẦN MỞ ĐẦU........................................................................................................1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ẢNH HƯỞNG CỦA DỊCH COVID-19
ĐẾN HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ.................................................10
1.1. Các vấn đề chung về thương mại quốc tế ..................................................10
1.1.1. Khái niệm...............................................................................................10
1.1.2. Đặc điểm của thương mại quốc tế ........................................................12
1.1.3. Vai trò của thương mại quốc tế ............................................................14
1.2. Các học thuyết về thương mại quốc tế.......................................................15
1.2.1. Lý thuyết cổ điển về thương mại quốc tế..............................................15
1.2.2. Lý thuyết về trọng lực............................................................................20
1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến thương mại quốc tế ........................................21
1.3.1. Các yếu tố tác động đến thương mại quốc tế .......................................21
1.3.2. Mô hình các yếu tố tác động đến thương mại quốc tế.........................24
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH ẢNH HƯỞNG CỦA DỊCH COVID-19 ĐẾN
THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ CỦA VIỆT NAM.....................................................26
2.1. Thực trạng thương mại quốc tế của Việt Nam .........................................26
2.1.1. Kim ngạch xuất nhập khẩu và cán cân thương mại quốc tế của Việt
Nam ..................................................................................................................26
2.1.2. Cơ cấu hàng hóa trong thương mại quốc tế của Việt Nam.................33
2.1.3. Đối tác thương mại quốc tế của Việt Nam ...........................................41
2.2. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến thương mại quốc tế .....................45
2.2.1. Tình hình dịch Covid-19 .......................................................................45
2.2.2. GDP của các nước.................................................................................49
2.2.3. Lạm phát ................................................................................................50
2.2.4. Dân số ....................................................................................................51
iii
2.2.5. Khoảng cách giữa các nước..................................................................52
2.3. Ảnh hưởng của Covid-19 đến thương mại quốc tế của Việt Nam...........52
2.3.1. Mô hình nghiên cứu..............................................................................52
2.3.2. Kết quả nghiên cứu ...............................................................................53
2.3.3. Các kết luận rút ra từ mô hình .............................................................58
2.4. Đánh giá tác động của Covid và các yếu tố ảnh hưởng đến thương mại
quốc tế của Việt Nam..........................................................................................59
2.4.1. Kết quả ...................................................................................................59
2.4.2. Hạn chế:.................................................................................................60
2.4.3. Nguyên nhân: ........................................................................................61
CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ
CỦA VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN TỚI.......................................................63
3.1. Bối cảnh kinh tế xã hội và các cơ hội, thách thức đối với thương mại
quốc tế của Việt Nam đến năm 2030 .................................................................63
3.1.1. Bối cảnh kinh tế xã hội .........................................................................63
3.1.2. Cơ hội đối với thương mại Việt Nam....................................................67
3.1.3. Thách thức đối với thương mại Việt Nam............................................68
3.2. Đề xuất các giải pháp phát triển thương mại quốc tế Việt Nam trong
thời gian tới..........................................................................................................70
3.2.1. Các giải pháp từ phía Nhà nước...........................................................70
3.2.2. Các giải pháp đối với doanh nghiệp .....................................................75
KẾT LUẬN ..............................................................................................................78
TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................vii
PHỤ LỤC.................................................................................................................xii
iv
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1: Cán cân thương mại của Việt Nam với các đối tác chính giai đoạn 2017-
2021...........................................................................................................................32
Bảng 2.2: Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam giai đoạn 2017-2021 .............34
Bảng 2.3: Cơ cấu hàng hóa nhập khẩu của Việt Nam giai đoạn 2017-2021 ............38
Bảng 2.4: Thị trường xuất khẩu của Việt Nam giai đoạn 2017-2021.......................42
Bảng 2.5: Thị trường nhập khẩu của Việt Nam giai đoạn 2017-2021......................44
Bảng 2.6: Mức lạm phát bình quân tại các khu vực thị trường xuất khẩu trọng điểm
của Việt Nam.............................................................................................................50
Bảng 2.7: Tổng dân số tại các khu vực thị trường xuất khẩu trọng điểm của Việt
Nam trong giai đoạn 2018 – 2021.............................................................................51
Bảng 2.8: Kết quả kiểm định tính dừng của các biến trong mô hình .......................54
Bảng 2.9: Kết quả mô hình hồi quy ..........................................................................55
Bảng 3.1: Phát triển tư duy về hội nhập quốc tế của Đảng, Nhà nước Việt Nam ....65
v
DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1: Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam giai đoạn 2017-2021.......................26
Hình 2.2: Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2020...............................27
Hình 2.3: Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2021...............................28
Hình 2.4: Kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam giai đoạn 2017-2021......................30
Hình 2.5: Kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam trong năm 2020..............................30
Hình 2.6: Kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam trong năm 2021..............................31
Hình 2.7: Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2020 .....................35
Hình 2.8: Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2021 .....................37
Hình 2.9: Cơ cấu hàng hóa nhập khẩu của Việt Nam trong năm 2020 ....................39
Hình 2.10: Cơ cấu hàng hóa nhập khẩu của Việt Nam trong năm 2021 ..................40
Hình 2.11: Số ca mắc Covid-19 tại một số quốc gia, khu vực giai đoạn 2020-202146
Hình 2.12: Số ca mắc Covid-19 tại Việt Nam năm 2020 .........................................47
Hình 2.13: Số ca nhiễm Covid-19 tại Việt Nam năm 2021 ......................................48
Hình 2.14: GDP một số đối tác xuất khẩu của Việt Nam giai đoạn 2018 – 2021 ....49
Hình 3.1: Dự báo tăng trưởng GDP tại các quốc gia trong năm 2022 và năm 202363
Hình 3.2: Dự báo sự tăng trưởng GDP của Việt Nam trong giai đoạn tới ...............66